Mei ’68–2018, dat zullen we geweten hebben.

Dit jaar is het de vijftigste verjaardag van mei ’68. En dat zullen we hopelijk geweten hebben. Niet om onszelf en de jongeren van nu het gevoel te geven dat het toen allemaal beter was. Want dan zouden we in dezelfde val lopen als vijftig jaar geleden toen in Le Monde het artikel ‘Wanneer Frankrijk zich verveelt’ verscheen en jongeren daarin als apathisch omschreef. Een paar maanden later kwamen honderdduizenden studenten op straat en wisten ze het bij Le Monde. Ze hadden het fout.

Intrinsiek activisme

Ik ben ervan overtuigd dat de tijden veranderd zijn en dat activisme een andere vorm kreeg. 50 jaar geleden stonden de kranten vol van maatschappelijk & intrinsiek activisme. Vorig weekend wijdde De Morgen een aantal pagina’s aan — hoofdzakelijk — de economische variant ervan, duurzaam ondernemen, maar dan wel onder de noemer activisme.

Op zich is daar niets mis mee, maar het is eigenlijk duurzaam ondernemen met een — hooguit — activistisch fundament. Dat duurzaam ondernemen is niets nieuws (doch lovenswaardig) en eigenlijk niet te vergelijken met mei ’68. Of zien we met zijn allen Ecover, Wonky en soortgenoten als bedrijven die de maatschappij vanuit hun hart willen veranderen?

Duurzaam ondernemen is jammergenoeg ook de basis van het vele greenwashing of warmwashing (= het marketeeren van goede doelen. Een schoon voorbeeld hiervan is het Torfsfonds: 100 goede doelen krijgen € 1000, als ze maar volop roepen op social media hoe goed en vrijgevig het Torfsfonds wel niet is, om stemmen te werven).

Daartegenover staat intrinsiek activisme. Het economisch belang hiervan — of het nu privé of op bedrijfsniveau is — is verwaarloosbaar. Daardoor krijgt het een onvermoeibare weerbaarheid. Dat daar ook genoeg voorbeelden van zijn merkte ik toen DIFT onlangs We Are Activists bekend maakte. Een podcast-reeks over activisme binnen organisaties en bedrijven om de wereld echt en grondig te veranderen. Mensen kwamen aankloppen, toonden interesse en gaven ons goesting om verder te gaan met het DIFT-activisme.

Choose your battles

Iedereen heeft het druk. Met werken, met huis en thuis, met hobby’s en met social media. Dus hanteer ik, samen met het DIFT-team ‘choose your battles’: veranderen wat je kan, met de dingen waar je goed in bent. Want je kunt niet alles veranderen en je hoeft niet niks te doen.

We gaan niet gaan betogen, maar kunnen wel onze communicatie en netwerk inschakelen voor datgene waar we energie voor hebben. Hier is waar ik voor sta:

1. Make veganism the norm
   Weinig topics rond voeding kregen de voorbije maanden zoveel aandacht als veganisme. Voor veel mensen die ervoor kiezen plant-based te eten en alle dierlijke producten uit hun leven te weren is dat een opsteker. Ook voor mij. Ik ben zelf vegan maar had het gevoel dat dat niet genoeg was om iets écht teweeg te brengen. The Vegan Network is het resultaat van de drive om iets te veranderen: op deze site tonen we portretten van vegans, speciaal gemaakt voor dit project door een goeie (Belgische) fotograaf. Als ode, om ze te bedanken. Maar ook om te tonen dat je de vooroordelen kunt vergeten. Want de buurman, politie-agente, muzikant, sportvrouw of krachtpatser,... ze passeren allemaal voor de lens.
2. Challenging heteronormativity
   “Jaja, ik weet wat jij dit weekend in Berlijn gedaan hebt hoor, het was weer met véél bloot zeker?”, na deze vraag, samen met de afkeurende blik, wist ik het: Gent is Berlijn niet. En we zijn er qua eigen beleving van de seksualiteit nog lang niet. Het feestje waar naar werd gerefereerd is Pornceptual, een tweemaandelijks techno-feest met meer dan drieduizend bezoekers in een fabriekspand dat dienst doet als club. Het is vooral een vrijhaven voor seksualiteit. Waar mannen mannen en vrouwen vrouwen mogen zijn als ze dat willen en waar niemand opkijkt van iemand die dat niet wil. Of is. Waar gender net als leeftijd, gewicht, twijfels of zelfzeker zijn geen rol speelt. Waar afkeurende blikken, losse handjes en foto’s nemen een no go zijn. Maar waar vooral de standaard in vraag gesteld wordt. En die standaard is voor mij geen homo-hetero breuklijn, maar de beleving van seksualiteit binnen een samenleving, daarover kunnen, durven en mogen praten. Daarom ga ik ook dit jaar naar de Gay Pride, toon ik mijn Pornceptual stempel (die na een nachtje dansen terug verdwenen is) en leen ik het boek ‘Waarom mannen geen seksboeken kopen’ uit aan man/vrouw/X die het lezen wil.
3. Happy crew
   De vrijheid om te kiezen tussen op kantoor, thuis of remote werken met maar één office-day per week, zoveel vakantiedagen als je wilt, een werkplek met veel licht en ruimte, een jaarlijkse team-reis (we zijn ooit allemaal samen op Pornceptual beland tijdens onze trip naar Berlijn),… zijn geen verkoopspraatjes maar onze zoektocht naar mentale en fysieke vrijheid als katalysator voor een gelukkig team.
   Eind vorig jaar vertelde iemand dat je die vrijheid mondjesmaat moest introduceren. Wij gingen cold turkey, omdat ik het gevoel had dat we — om onze ‘goeie naam’ te behouden — sturende bazen geworden waren. Links was links, rechts was rechts, punt. En alles hadden we gezien. Of dat dachten we. Want we misten eigenlijk veel meer dan wat we dachten. Dingen die we nu wel zien. Die sprong naar meer autonomie was nodig om zelf met meer plezier met de studio verder te kunnen maar vooral ook om ons team — persoonlijk en professioneel — te zien groeien.
   De voorbije vijf maanden waren op de eerste maanden na de leukste, meest waardevolle en drukste sinds vijf jaar DIFT. Het faciliteren van jonge mensen in hun zoektocht naar de ideale job is met geven en nemen en vallen en opstaan — want alleen maar goeie dagen zou gek zijn, ook dat geven we geregeld mee — een waardevolle battle voor de komende tijd. Met deze crew zitten we nog lang niet op ons hoogtepunt. En misschien nemen zij over vijf jaar het schip wel over.
4. Creative activism
   Bij DIFT vinden we allemaal dat activisme een belangrijk onderdeel van ondernemen is. Ik durf zelfs te zeggen dat wie dat niet vind, niet bij DIFT past. Met het technologie-collectief Dear Tech bijten we de spit af van We Are Activists. WAA is een podcastreeks waarin Mieke van DIFT, samen met de rest van het team stem geeft aan mensen, initiatieven of bedrijven waar activisme ingebakken zit in de manier van denken of werken. Bij Dear Tech vinden ze ‘niet slecht’ niet goed genoeg en geloven ze dat technologie ons meer mens dan ooit kan maken, maar alleen als dat de bestaansreden van technologie is. Je kunt We Are Activists vanaf nu maandelijks volgen op www.weareactivists.be.

Het iconische van mei ’68 is tegelijkertijd ook het gevaar van mei ’68. Activisme is meer dan één keer per jaar rond een kampvuur staan of duurzaam ondernemen. You’re in it for the long run. Zolang je maar weet: het is niet alles of niks.